Amddiffyn enwau lleoedd (ac ychwanegu mwy)

Sefydlwyd y Rhestr Enwau Lleoedd Hanesyddol oherwydd yr angen i gofnodi enwau hanesyddol Cymru, a'u hamddiffyn rhag cael eu disodli gan enwau newydd creu. Byddwch i gyd yn ymwybodol o'r enghreifftiau mwyaf enwog o hyn, mae'n siŵr, fel i'r enw Happy Donkey Hill ddechrau cael ei ddefnyddio ar gyfer fferm Faerdref Fach oherwydd y warchodfa asynnod newydd, neu i dwristiaid ddechrau galw 'Lake Australia' ar Lyn Bochlwyd. Ein dyletswydd ni yw amddiffyn enwau Cymru a sicrhau y cânt eu defnyddio am genedlaethau i ddod. Er mwyn ein helpu i gyrraedd y nod pwysig hwnnw, mae Cylch yr Iaith wedi anfon atom restr o enwau sydd o dan berygl o'u Seisnigo, ac mae'r enwau hynny bellach yn y Rhestr. Cofiwch, unwaith bod enw lle yn y Rhestr, ceith ei gofio hyd yn oed os yw ef wedi diflannu oddi ar blac y wal, felly mae'n bwysig iawn bod pob enw lle yng Nghymru yn cael ei ychwanegu at y Rhestr i'w ddiogelu.

Gallwch weld yr enwau yma.

Mae'n rhaid cofio hefyd bod hanes yn symud ymlaen drwy'r amser, ac y bydd pethau sy'n fodern nawr yn hanesyddol rhyw ddydd. Dyna pam rydym yn casglu enwau cyfredol, yn ogystal â ffurfiau hanesyddol ar enwau, fel nad yw unrhyw beth yn mynd ar goll. Enghraifft da o hyn yw'r map y darganfuwyd gennym yn ddiweddar yn Felinwynt, Ceredigion, yn dangos enwau tai'r ardal, rhai ohonynt yn hen iawn, rhai eraill yn fodern. Rydym wedi ychwanegu'r enwau at y Rhestr, ac yn awyddus iawn i wneud yr un peth ar gyfer ardaloedd eraill, felly os oes gan eich Cyngor Cymuned, neu'ch pentref fap o enwau lleoedd y fro, tynnwch lun a'i anfon i mewn atom os gwelwch yn dda.